YouTube’da milyonlarca olmasa da binlerce görüntüleme alan ASMR videoları oldukça yaygınlaştı. ASMR fenomenleri bir mikrofona fısıldayan, bir şeyler hışırdatan, yüksek sesle yemek yiyen, cildi ovuşturan, baloncuklar patlatan videolar oluşturdular. Bu tür videolardan keyif alan kişiler, beyin orgazmı denen hoş bir karıncalanma hissi yaşadıklarını söylüyorlar.
ASMR Nedir?
ASMR kısaltması, Otonom Duyusal Meridian Reaksiyonu anlamına gelir. Psikoloji Doktorası Chiara Pedrini liderliğindeki İtalyan araştırmacılara göre, bu dijital (kutupsal) fenomen, tetiklenen belirli işitsel ve görsel uyaranlara yanıt olarak kafa derisinde bir karıncalanma hissi olarak kendini gösteriyor.
Psikolog Beverly K. Fredborg ve meslektaşlarına göre, bu tür ASMR uyaranları (tetikleyiciler) genellikle doğası gereği sosyaldir. Örnek bir tetikleyici olarak birinin saçını taramasını izlemek, masaj yaptırmak veya yakınlarda bir fısıltı duymak olabilir. Bu uyarılar, kişide birkaç dakikaya kadar sürebilen sakin ve olumlu bir duygusal duruma neden olur.
Doğal veya yapay bir ASMR tetikleyicisi şunlar olabilir:
- Doğal ASMR sesleri (her türlü fısıltı, sayfa çevirme sesi, kuş cıvıltısı, yağmur veya sörf sesi, düşen yaprakların hışırtısı, akan su sesleri, ateşte yanan odunların çıtırtısı.) vb.
- Görüntüler – Görsel tetikleyiciler (gün doğumu ve gün batımı, bulutlar, dalgalar, karışık renklerde videolar, epoksi reçine ile çalışan ustaların videoları).
- Kırma (üretimdeki makinelerin çalışması, kinetik kumdan figürlerin imhası, kuru sabun kesme ile ilgili videolar).
- Yemek Yeme (yenen yemeğin sesi (çıtırtı, çiğnenme veya çiğneme), erimiş peynir izleme, kızarmış et veya bir tabağa yayılan soslar).
- Rol yapma oyunları. ASMR tetikleyicileri, izleyicide yakınlık, dokunma, sarılma hissi yaratan videolardır. Buna örnek belirgin bir cinsel çağrışımlarda olabilir. Tipik olarak, bu tür videolar ek işitsel ve görsel tetikleyiciler içerir (kağıt hışırtısı, havlu ütüleme, boyaları karıştırma) gibi.
ASMR Zararlı Mı?
ASMR’nin zararına işaret eden hiçbir bilimsel makale yoktur. Bunun nedeni, önemli tetikleyicilerin çoğunun insanlar için zararsız olan doğal sesler olmasıdır.
Sakinleşmek için ASMR’den kimler yararlanabilir? Çeşitli meditasyon uygulamaları gibi, ASMR içeriğini izlemek de ağrıyı gidermeye, stresi azaltmaya ve duygusal durumu dengelemeye, kaygıyı ortadan kaldırmaya ve içsel uyumu bulmaya yardımcı olur. Bu bakımdan depresif bozuklukları, panik atakları ve uyku bozuklukları olan hastaların sıklıkla izlenmesi önerilir. ASMR tetikleyicileri, işleri yüksek düzeyde stresle ilişkilendirilen zihinsel olarak sağlıklı kişiler tarafından da kullanılabilir.
ASMR fenomeni çok popüler bir medya akımıdır. Bu olağandışı fenomenin bir kişi üzerindeki etkisi, reklamın oluşturulmasında aktif olarak kullanılmaktadır. Örneğin ASMR tetikleyicileri, Amerikan TV dizisi “The Good Fight”ın bölümlerinden birinde Billie Eilish’in “Bad Guy” videosunda görünmektedir.
ASMR – Beyin Üzerindeki Etkisinin Özellikleri
Kees Brinkman, MD, Ph.D. ve bilim adamlarından oluşan bir ekip, ASMR tetikleyicilerine maruz kalmanın başka yararları da olduğunu keşfetti. ASMR videosu enerjiyi destekler, ruh hali, konsantrasyon, kalp atış hızı, beyin fonksiyonu, elektrodermal aktivite ve diğer faktörler üzerinde olumlu bir etkiye sahiptir.
ASMR – İnsanlar Üzerindeki Etkisi
Şimdiye kadar, ASMR fenomeni hakkında yeterince tam teşekküllü bilimsel çalışma yoktur. Dünyanın her yerinden bilim adamları bu fenomeni ve bunun insanlar üzerindeki etkisini inceliyorlar. ASMR beyni nasıl etkiler? ASMR içeriğini izlemenin gevşemeyi teşvik ettiği, kalp atış hızını düşürdüğü ve duygusal durumu iyileştirdiği bilinmektedir.
ASMR tetikleyicilerinin etkisi, bölgenin ve beynin diğer alanlarının sosyal davranışlarından sorumlu olan duygusal uyarılma merkezlerini harekete geçirir. Muhtemelen, bunun nedeni nörotransmitter dopamindir. ASMR uyaranlarının beyindeki dopamin sistemini harekete geçirerek gevşemeyi, sakinleşmeyi ve ruh halini iyileştirmeyi desteklediğine inanılmaktadır. Çeşitli nörotransmiterler için reseptörlerin sayısı ve hassasiyetindeki bireysel farklılıklar, ASMR tetikleyicilerinin neden bazı insanlarda çalışmadığını ve hatta tahrişe neden olduğunu açıklayabilir.
ASMR İçeriğini Dinlemenin ve İzlemenin En İyi Yolu
İngiliz bilim adamları Emma L. Barratt ve Nick J. Davis, insanların büyük çoğunluğunun ASMR videolarını rahatlama, stres atma ve iyi uyku için kullandığını ve %5’inin bu tür videoları cinsel uyarılma için izlediğini belirtiyor.
Maksimum terapötik etkiyi elde etmek ve ASMR tetikleyicilerine maruz kalmaktan fayda sağlamak için belirli koşullar gereklidir. Dış müdahaleyi ve gürültüyü en aza indiren huzurlu bir ortam yaratın. Boş bir odada mahremiyet bulamıyorsanız, gürültü önleyici kulaklıklar alın. Sabah koşusu veya yürüyüşü sırasında hem iç hem de dış mekanlarda kullanılabilirler.
ASMR videosunu görüntülemek için hemen hemen her ekran kullanılabilir. Bu ekipman için temel gereklilik, video izlemenin rahatsızlık vermemesi, görme kaslarını zorlamayı ve doğal olmayan bir pozisyonda oturmayı gerektirmemesi için ekran boyutunun yeterli olmasıdır.
Aksi takdirde kişide istenilen rahatlama yerine görme sorunları, baş ağrıları ve boyun kaslarında aşırı yüklenme olabilir. Ses tetikleyiciler videoda ana rolü oynuyorsa, gözlerinizi yormamak için resme odaklanmadan bunları akıllı telefonunuzdan kolayca dinleyebilirsiniz.
ASMR, zihinsel ve fiziksel sağlık üzerinde terapötik etkisi olan dijital bir olgudur. Sesli ve görsel tetikleyicilere maruz kalındığında kendini gösterir ve stres düzeyinin azalmasına, vücudun gevşemesine ve sakinleşmesine yardımcı olur.
