MongoDB Nedir? Web Geliştiricileri İçin Basit Bir Kılavuz

2023’teki geliştiriciler, MongoDB’yi yapılacaklar listelerinin başında tutmalıdır. Henüz duymadıysanız, MongoDB ilişkisel olmayan bir veritabanıdır; aslında dünya çapındaki geliştiriciler arasında en popüler NoSQL veritabanıdır. Google’ı bir reklam makinesine dönüştüren teknolojinin arkasındaki ekip, Eliot Horowitz, Dwight Merriman ve Kevin Ryan tarafından 2007 yılında oluşturuldu ve zamanın veritabanlarının bazı sınırlamalarının üstesinden gelmek için özel veri depoları geliştirdi.

Bu makalede, MongoDB’yi 2023’te yeni bir geliştirici olarak kullanmak hakkında bilmeniz gereken her şeyi öğreneceksiniz.

MongoDB Nedir?

MongoDB, açık kaynaklı bir belge tabanlı (document-oriented) veritabanı yönetim sistemidir. Verileri JSON benzeri belge formatında saklar ve belgeleri koleksiyonlar halinde gruplar. Bu sayede MongoDB, ilişkisel veritabanlarına alternatif olarak kullanılan bir NoSQL (Not Only SQL) veritabanı çözümüdür.

MongoDB’nin başlıca özellikleri şunlardır:

• Esnek veri modeli: MongoDB, belge tabanlı veri modeli sayesinde esnek bir şekilde verileri saklar. Her bir belge, JSON benzeri bir formatta (BSON formatı) saklanır ve birbirinden farklı alanlara sahip olabilir. Bu, veri modelinin gereksinimlere göre kolayca değiştirilebilmesini sağlar.

• Yüksek performans: MongoDB, dikey ve yatay ölçeklenebilirlik sağlayan dağıtık mimarisi sayesinde yüksek performans sunar. Verileri bellekte tutarak hızlı okuma ve yazma işlemleri gerçekleştirir.

• Replica Setler: MongoDB, veri yedekliliği ve yüksek kullanılabilirlik için replica set adı verilen yapıları destekler. Bir replica set, birincil (primary) ve ikincil (secondary) sunuculardan oluşur ve verilerin otomatik olarak yedeklenmesini sağlar. Eğer birincil sunucu arızalanırsa, ikincil sunuculardan biri otomatik olarak birincil sunucu olarak atanır.

• Sharding: Büyük ölçekli veritabanlarında performansı artırmak için MongoDB, sharding olarak adlandırılan bir yöntem kullanır. Sharding, verileri parçalara ayırarak farklı sunuculara dağıtır ve sorguları paralel olarak çalıştırarak yükü dengeleyerek performansı artırır.

• Zengin sorgulama dil ve endeksleme: MongoDB, verileri sorgulamak için güçlü bir sorgulama diline (MongoDB Query Language – MQL) sahiptir. Ayrıca, sorguların hızlı çalışabilmesi için çeşitli endeksleme yöntemleri sunar.

MongoDB, genellikle büyük veri hacimlerini ve hızlı değişen gereksinimleri olan uygulamalar için tercih edilen bir veritabanı çözümüdür. Özellikle web uygulamaları, gerçek zamanlı analizler, içerik yönetimi sistemleri ve IoT (nesnelerin interneti) gibi alanlarda sıklıkla kullanılır.

İlişkisel Olmayan Veritabanı Nedir?

İlişkisel olmayan veritabanı, ilişkisel veritabanı yönetim sistemlerine (RDBMS) alternatif olarak kullanılan bir veritabanı türüdür. İlişkisel olmayan veritabanları, verileri ilişkisel tablo yapısı yerine farklı veri modelleriyle saklar ve işler.

İlişkisel olmayan veritabanları, NoSQL (Not Only SQL) olarak da adlandırılır ve çeşitli veri yapılarını kullanarak verileri depolar. Bu tür veritabanları, belge tabanlı (document-oriented), sütun tabanlı (column-oriented), grafik tabanlı (graph-based) veya anahtar-değer tabanlı (key-value based) gibi farklı veri modellerini destekleyebilir.

MongoDB Avantajları ve Dezavantajları

MongoDB, web geliştirmeyi kolaylaştırmak için oluşturuldu. Ancak, diğer tüm geliştirici platformlarında olduğu gibi, MongoDB de dikkate alınması gereken kendi artıları ve eksileri ile birlikte gelir.

MongoDB’nin avantajları:

• MongoDB gibi NoSQL veritabanlarının bakımı kolaydır.
• Açık kaynak olduğu için ücretsizdir ve kullanımı daha az maliyetlidir.
• Son derece ölçeklenebilir; tek yapmanız gereken kaynak havuzunuza daha fazla makine eklemek.
• MongoDB, çıktı performansını artırmak için tümleşik sistem belleğini önbelleğe almayı destekler.
• Platformun kullanımı kolaydır ve kullanıcıların yeteneklerine eklenecek çok sayıda özelliğe sahiptir.

MongoDB’nin dezavantajları:

• Veri depolama ve alma için oldukça fazla bellek gerektirir.
• Windows’ta veritabanları için adlandırma kısıtlamaları vardır.
• BSON belge boyutu 16 MB ile sınırlıdır.

MongoDB Web Geliştirme İçin İyi Midir?

Geliştiriciler, modern web uygulamaları oluşturmak için büyük miktarda veriyi destekleyen araçlara ihtiyaç duyar. MongoDB, günümüz geliştiricilerinin ihtiyaçlarını karşılayan yazılım mühendisliği ve web geliştirme araçlarına olan ihtiyacı karşılamak için oluşturuldu.

Ancak MongoDB’nin bu ihtiyaçları karşılamaya bu kadar uygun olmasını sağlayacak ne yapıyor? İlk olarak, basit bir belge modeli kullanır, böylece geliştiriciler bunu kolaylıkla öğrenip kullanabilir ve kullanıcılara karmaşık gereksinimleri karşılama olanağı sunar.

İşletmelerin birlikte çalıştığı her uygulamanın, hızlı ve güvenli bir kullanıcı deneyimi için diğer uygulamalarla veri aktarımını sürdürebilen ve destekleyebilen kaliteli bir veritabanı üzerinde tasarlanması ve oluşturulması gerekir. Geleneksel (eski tarz) web uygulamaları ilişkisel veritabanlarına bağlıydı, ancak modern geliştiriciler MongoDB gibi araçlarla NoSQL gibi alternatif veri depolarına yöneliyor.

Kısacası, MongoDB web geliştirme için harikadır. Bu veritabanları, kuruluşların harika görünen ve diğer sistemlerle sorunsuz bir şekilde entegre olan veri odaklı uygulamalar tasarlamasına ve oluşturmasına yardımcı olur. Yüksek verim için üretildiler, bu nedenle MongoDB gibi geliştirici platformları süper hızlıdır ve uygulamalarınızı sürdürmenize yardımcı olacak otomatik özelliklerle birlikte gelir.

MongoDB Ne Zaman Kullanılır?

Artık MongoDB’nin tam olarak ne olduğunu öğrendiğinize göre, onu ne zaman kullanmayı düşünmeniz gerektiğini görmenin zamanı geldi.

Metin ve zengin medya gibi yapılandırılmamış verilerle çalışıyorsanız bu araç sizin için çözüm olabilir. Büyük Veri sistemleri için de harikadır. Ne zaman kullanılacağına dair bazı yaygın örnekler şunlardır:

• Çok sayıda yapılandırılmamış veriyle çalışıyorsunuz
• Bulutta çalışıyorsunuz
• Ekibiniz geliştirme için Çevik kullanıyor
• Basit veri erişilebilirliğine ihtiyacınız var
• Kuruluşunuz performans açısından kritik uygulamalar çalıştırıyor
• Anında veri kurtarma seçenekleri istiyorsunuz
• Tanımlanmamış veya kararsız bir şemanız var
• Kuruluşunuzun bir veritabanı yöneticisi yok

MongoDB Ne Zaman Kullanılmamalıdır?

İlişkisel olmayan veritabanları harika araçlardır, ancak her duruma uyan tek bir çözüm değildirler. İşte MongoDB’nin ne zaman kullanılmaması gerektiği:

• Çok sayıda yapılandırılmış veriyle çalışıyorsunuz
• Saklı yordamlarla çalışırsınız
• Kuruluşunuz ACID uyumluluğu gerektiriyor

MongoDB SSS

Artık ne olduğunu, nasıl çalıştığını, kullanmanın artılarını ve eksilerini anladığınıza göre, MongoDB hakkında sık sorulan birkaç sorunun yanıtını burada bulabilirsiniz: