Santrifüj pompa ve varil pompası faydaları ve kullanım alanlarının çeşitliliği nedeniyle pek çok farklı alanda karşımıza çıkarlar. Bu konudaki ihtiyaçlarınızı karşılamak için siz de TPM Mühendislik ile iletişime geçebilir ve deneyimlerinden yararlanabilirsiniz.
Santrifüj pompa, çark denilen bir ya da daha fazla tahrikli rotordan dönme enerjinin aktarımı yoluyla sıvıların hareket ettirilmesi için tasarlanmış mekanik bir cihazdır. Akışkan, ekseni boyunca hızlı bir şekilde dönen çarka girdikten sonra çarkın kanat uçları aracılığıyla ve çevresi boyunca, merkezkaç kuvvetiyle dışarı atılır. Sıvının hızı ve basıncı çarkın hareketine bağlı olarak artar. Ayrıca bu sayede sıvı pompa çıkışına doğru yönlendirilir. Pompa gövdesinin; sıvıyı pompa girişinden sıkıştırmak, çarka yönlendirmek ve ardından boşaltmadan önce sıvıyı yavaşlatmak ve kontrol etmek için özel olarak tasarlanmış bir yapısı vardır.
Santrifüj Pompa Nasıl Çalışır?
Santrifüj pompanın temel bileşeni, bir dizi kavisli kanattan oluşan çarktır. Normalde iki disk arasına sıkıştırılmış olurlar. Sürüklenmiş katıları olan akışkanlar için açık ya da yarı açık çarkın tercih edilmesi mümkündür.
Akışkan çarka, ekseninden girer ve kanatlar arasındaki çevre boyunca çıkar. Pervane, eksenin karşı tarafında, bir tahrik mili vasıtasıyla motora bağlanır. Böylece yüksek hızda döndürülür. Çarkın dönme hareketi, sıvının çark kanatlarından pompa gövdesine doğru hızlanmasını sağlar.
Pompa gövdesinin iki temel tasarımı vardır: salyangoz ve difüzör. Her iki tasarımdaki amaç, sıvı akışını basınçta kontrollü bir deşarja dönüştürmektir. Sarmal bir mahfazada, çark dengelenir ve etkili bir şekilde pompa çıkışına doğru artan bir kesit alanına sahip kavisli bir huni oluşturur. Bu tasarım, akışkan basıncının çıkışa doğru artmasına neden olur.
Aynı temel prensip difüzör tasarımları için de geçerlidir. Bu durumda, çarkı çevreleyen bir dizi sabit kanat arasından sıvı dışarı atıldıkça sıvı basıncı artar. Difüzör tasarımları belirli uygulamalar için uyarlanabilir ve bu nedenle daha verimli olabilir. Salyangoz kasaları, difüzör kanatlarının ilave daralmalarından kaçınmanın avantajlı olduğu durumlarda, sürüklenen katıları veya yüksek viskoziteli sıvıları içeren uygulamalar için daha uygundur. Salyangoz tasarımının asimetrisi, çark ve tahrik milinde daha fazla aşınmaya neden olabilir.
Santrifüj Pompanın Ana Özellikleri Nelerdir?
İki ana pompa ailesi vardır: santrifüj ve pozitif deplasmanlı pompalar. İkincisi ile karşılaştırıldığında, santrifüj pompalar genellikle daha yüksek akışlar ve 0,1 cP’ye kadar düşük viskoziteli sıvıları pompalamak için kullanılır. Bazı kimya tesislerinde kullanılan pompaların %90’ı santrifüj pompadır. Bununla birlikte, pozitif deplasmanlı pompaların tercih edildiği birkaç uygulama vardır.
Bir santrifüj pompanın verimli çalışması; çarkının sabit ve yüksek hızlı dönüşüne bağlıdır. Yüksek viskoziteli beslemelerde, santrifüj pompalar giderek verimsiz hale gelir: daha fazla direnç vardır ve belirli bir akış hızını korumak için daha yüksek bir basınca ihtiyaç vardır. Genel olarak, santrifüj pompalar bu nedenle düşük basınçlı, yüksek kapasiteli, 0,1 ile 200 cP arasında viskoziteye sahip sıvıların pompalanması uygulamalarına uygundur.
Çamur veya yüksek viskoziteli yağlar gibi bulamaçlar aşırı aşınmaya ve aşırı ısınmaya neden olarak hasara ve erken arızalara neden olabilir. Pozitif deplasmanlı pompalar genellikle önemli ölçüde daha düşük hızlarda çalışır ve bu sorunlara daha az eğilimlidir.
Kesilmeye duyarlı herhangi bir pompalanan ortam (emülsiyonların, bulamaçların veya biyolojik sıvıların ayrılması) bir santrifüj pompanın çarkının yüksek hızından da zarar görebilir. Bu gibi durumlarda, pozitif deplasmanlı pompanın daha düşük hızı tercih edilir. Diğer bir sınırlama, pozitif deplasmanlı bir pompanın aksine, bir santrifüj pompanın kuruyken emme sağlayamamasıdır. Başlangıçta pompalanan sıvı ile doldurulması gerekir. Bu nedenle santrifüj pompalar, beslemenin kesintili olduğu herhangi bir prosese uygun değildir. Ek olarak, besleme basıncı değişkense, bir santrifüj pompa değişken bir akış üretir. Pozitif deplasmanlı bir pompa, değişen basınçlara karşı duyarsızdır ve sabit bir çıkış sağlayacaktır. Bu nedenle doğru dozlamanın gerekli olduğu uygulamalarda pozitif deplasmanlı pompa tercih edilir.
Santrifüj Pompaların Ana Uygulamaları Nelerdir?
Santrifüj pompalar hem endüstriyel, hem tarımsal hem de evsel uygulamalarda su, çözücüler, organik maddeler, yağlar, asitler, bazlar ve herhangi bir “ince” sıvıyı pompalamak için yaygın olarak kullanılır. Aslında, düşük viskoziteli sıvıları içeren hemen hemen her uygulama için uygun bir santrifüj pompa tasarımı vardır. Santrifüj pompaların; konserve motor pompası, manyetik tahrik pompası, doğrayıcı/öğütücü pompası, sirkülasyon pompası, çok kademeli pompa, kriyojenik pompa gibi farklı türleri vardır.
Santrifüj pompa tasarımları; su, solventler, kimyasallar ve hafif yağlar gibi düşük viskoziteli sıvıları içeren çoğu düşük basınçlı, yüksek kapasiteli pompalama uygulamalarına basit ve düşük maliyetli çözümler sunar. Tipik uygulamalar, su temini ve sirkülasyonu, sulama ve petrokimya tesislerinde kimyasalların transferini içerir. Pozitif deplasmanlı pompalar, yoğun yağlar ve bulamaçlar gibi yüksek viskoziteli sıvıları içeren uygulamalarda, özellikle yüksek basınçlarda, emülsiyonlar, gıda maddeleri veya biyolojik sıvılar gibi karmaşık beslemeler için ve doğru dozlamanın gerekli olduğu durumlarda tercih edilir.
