İnternet, hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline geldikçe, dijital dünyanın temel yapıtaşlarından biri olan ‘internet adresleri’ hakkında bilgi sahibi olmak daha da önem kazanmaktadır. Peki, bu internet adresleri tam olarak nedir ve internetin büyük ekosistemindeki rolü nedir?
Bu giriş yazımızda, internet adreslerinin temellerini, işleyiş biçimlerini ve günlük internet kullanımımızdaki önemini detaylandıracağız.
İnternet adresleri, bir web sitesine veya online kaynağa ulaşmak için kullanılan benzersiz tanımlayıcılardır. Teknik olarak ‘URL (Uniform Resource Locator)’ olarak adlandırılan bu adresler, internetin temel bir parçasıdır ve web tarayıcıları aracılığıyla milyonlarca web sitesine erişim sağlar. Bir internet adresi, genellikle bir web sitesinin adını (domain), protokol türünü (HTTP veya HTTPS gibi) ve bazen de yol veya belirli bir sayfayı işaret eden ek bilgileri içerir.
İnternet adreslerinin anlamını, önemini ve işlevselliğini anlamak, sadece teknoloji meraklıları için değil, günümüz dijital dünyasında herkes için önem taşımaktadır. İster bir web site sahibi olun ister sadece sık sık internet kullanıcısı, bu bilgiler internet deneyiminizi zenginleştirecek ve dijital dünyada daha bilinçli bir gezgin olmanıza yardımcı olacaktır.
TLD: Üst Düzey Alan Adları
Üst düzey bir alan tam olarak göründüğü gibidir: İnternetin alan adı sisteminin en üst düzeyindeki bir alan adı türüdür. Binden fazla TLD var ancak en yaygın olanları .com, .org, .net ve .edu‘dur.
TLD’lerin resmi listesi IANA adında bir kuruluş tarafından düzenlenmektedir ve buradan görülebilir. Bu kuruluş, üst düzey alanların detaylarının, ileriki bölümlerde konuşacağımız ccTLD ve gTLD’leri de içerdiğini belirtiyor.
ccTLD: Ülke Kodu Üst Düzey Etki Alanları
ccTLD’ler sadece 2 harf belirtir ve Amerika’ya .us, Japonya’ya .jp olacak şekilde internasyonal harflerle gösterilir.
Çoğunlukla bilinen alanlara yönelik web sitesi yapan firmalar bunlara yer verir ve kullanıcılara doğru yere ulaştıklarını bildirmenin iyi bir yolu olabilir.
gTLD: Genel Üst Düzey Alan Adı
Bir gTLD, temelde bir ülke koduna bağlı olmayan üst düzey bir alandır. Birçok gTLD, eğitim kurumlarını hedefleyen .edu gibi belirli bir kullanım senaryosuna yöneliktir. Aynı zamanda genel üst düzey alan adını oluştururken bir koşulu sağlamanız gerekmez, bu nedenle bir .com alan adı ticari amaçlar için kullanılmayabilir.
Diğer gTLD örnekleri arasında, başlangıçta internet servis sağlayıcıları (İSS’ler) için tasarlanmış ancak şu anda daha yaygın olarak kullanılan .mil (askeri), .gov (hükümet), .org (kar amacı olmayan organizasyonlar) ve .net yer alır.
Diğer Alan Adı Türleri
Yukarıda belirtilen alan adı kategorileri en sık rastlansa da, karşılaşabileceğiniz başka varyasyonlar da vardır.
İkinci Düzey Alan Adları
Muhtemelen bu uzantılara aşinasınızdır. Direkt olarak TLD’nin alt katı gibi yer alan bir bölüm söz konusudur. Bu konuda çok teknik olmayacağız çünkü özellikle ülke kodları söz konusu olduğunda örneklerle göstermek daha kolay.
Örneğin, İngiliz şirketleri bazen .com yerine .co.uk kullanır ve ikinci düzey bir alanın mükemmel bir örneğidir. İkinci düzey bir başka alan da, devlet kurumları tarafından sıklıkla kullanılan .gov.uk ve akademik kurumlar ve üniversiteler tarafından kullanılan .ac.uk‘tur.
Alt Alan Adları
Alt alanlar yararlıdır, çünkü web yöneticilerinin siteleri içinde bölüm oluşturmak için ek bir alan adı satın almasını gerektirmezler. İnternet üzerinde bunun yerine, sunucudaki belirli bir dizine etkili bir şekilde işaret eden bir alt alan adı oluşturabilirler. Bu, ana sitelerden ayrı olarak promosyon sayfaları ve farklı internet veri çeşitleri için çok yararlı olabilir.
Örneğin, Facebook, Facebook API’sını kullanmak isteyen web ve uygulama geliştiricilerine özel bilgiler sağlamak için developers.facebook.com‘u kullanır. Bir başka harika örnek de support.google.com
Ücretsiz Alan Adları
WordPress.com, Squarespace veya Weebly web tasarım araçlarında olanlara benzer şekilde alabileceğiniz ücretsiz alan adları da vardır.
Bunlar, kişisel alan adınızda web sitesinin adını kullandıkları için alt alan adlarına benzer.
Örneğin, teknoroid.net yerine ücretsiz alan adı olan teknoroid.blogspot.com örnek verilebilir.
Bir başka ücretsiz alan adı örnek verecek olursak; businessbooks.com yerine businessbooks.wordpress.com.
Ücretsiz alan adları, uzun vadeli iş hedefleri için veya kendi özel adınız olsun diyorsanız uygun olmayacaktır. Biraz para ödemenizi ve kendi alan adınızı almanızı öneririz.
