Son yıllarda drone kullanımı inanılmaz bir hızla yaygınlaştı. Kimimiz hobi olarak gökyüzüne merak saldı, kimimiz fotoğrafçılık, haritalama, tarım ya da ticari projeler için drone kullanmaya başladı. Ancak işin bir de yasal boyutu var. Türkiye’de drone uçurmak artık “aldım uçurdum” kadar basit değil. İşte tam bu noktada drone ehliyeti kavramı devreye giriyor.
Açıkçası bu yazıyı hazırlarken kendimizi, ilk kez “Drone ehliyeti nasıl alınır?” diye araştırma yapan birinin yerine koyduk. Çünkü görüyoruz ki internette bilgi çok ama çoğu ya eksik ya da kafa karıştırıcı. O yüzden burada, sıfırdan başlayarak, gerçekten merak edilen tüm soruları tek bir yerde, sade ama detaylı şekilde cevaplamayı amaçladık.
Drone Nedir ve Neden Ehliyet Gerektirir?
Drone, teknik adıyla insansız hava aracı (İHA), uzaktan kumanda veya otomatik sistemlerle kontrol edilen, içerisinde pilot bulunmayan hava araçlarıdır. Günümüzde kamera sistemleriyle donatılan dronelar; çekim, denetim, analiz ve hatta lojistik alanlarında aktif olarak kullanılıyor.
Ancak bu araçların kontrolsüz kullanımı ciddi güvenlik riskleri doğurabiliyor. Hava sahası ihlalleri, insan güvenliği ve özel hayatın gizliliği gibi konular devreye girdiğinde, devletin bu alanı düzenlemesi kaçınılmaz hale geliyor. Bu nedenle Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM), drone kullanımını belirli kurallara bağlamış ve ehliyet zorunluluğu getirmiş durumda.
Drone Ehliyeti Zorunlu mu?
Bu soru belki de en çok sorulanlardan biri. Kısa cevap: Evet, çoğu durumda zorunlu.
500 gram altı dronelar için mevzuat daha esnek gibi görünse de, ticari amaçla uçuş yapılacaksa ağırlık fark etmeksizin ehliyet alınması gerekiyor. Yani “Ben küçük drone uçuruyorum” demek her zaman yeterli olmuyor.
Özellikle para kazanılan her türlü drone faaliyeti, ister çekim ister haritalama olsun, mutlaka uygun sınıfta ehliyet gerektiriyor. Aksi halde ciddi idari yaptırımlar söz konusu olabiliyor.
Drone Ehliyeti Çeşitleri Nelerdir?
Drone ehliyetleri, kullanılan aracın azami kalkış ağırlığına göre sınıflandırılır. Her sınıf, farklı eğitim süresi ve kapsamı içerir. Bu noktayı doğru anlamak önemli çünkü yanlış ehliyetle uçuş yapmak da cezaya tabidir.
Drone Ehliyeti Sınıfları Tablosu
| Ehliyet Türü | Drone Ağırlığı | Kullanım Alanı | Yaş Sınırı |
|---|---|---|---|
| İHA-0 | 500 gr – 4 kg | Hobi & Hafif Ticari | 12 |
| İHA-1 | 4 kg – 25 kg | Kameralı & Ticari Uçuşlar | 15 |
| İHA-2 | 25 kg – 150 kg | Tarımsal & Endüstriyel | 18 |
| İHA-3 | 150 kg ve üzeri | Özel ve Büyük Operasyonlar | 18+ |
Gördüğünüz gibi en yaygın tercih edilen ehliyet türü İHA-1’dir. Özellikle kameralı drone kullananların büyük çoğunluğu için bu sınıf yeterli olur.
Drone Ehliyeti Nasıl Alınır?
Gelelim işin en can alıcı noktasına. drone ehliyeti nasıl alınır sorusunun cevabı aslında birkaç net adımdan oluşur. Karmaşık gibi görünse de doğru yönlendirmeyle süreç oldukça akıcı ilerler.
Öncelikle şunu netleştirelim: Drone ehliyeti, sadece SHGM tarafından yetkilendirilmiş eğitim kuruluşları aracılığıyla alınabilir. Bireysel başvuru ya da online sertifika siteleri bu konuda geçerli değildir.
1. Uygun Ehliyet Sınıfını Belirlemek
İlk adım, hangi drone ile uçuş yapacağınızı netleştirmektir. Drone’un kalkış ağırlığı, almanız gereken ehliyeti doğrudan belirler. Eğer emin değilseniz, genellikle İHA-1 ile başlamak en güvenli tercih olur.
2. Yetkili Kuruluşa Başvuru
Başvurular, SHGM onaylı eğitim kurumlarına yapılır. Bu kurumlar, hem teorik hem de pratik eğitimleri mevzuata uygun şekilde sunar.
3. Teorik ve Pratik Eğitim Süreci
Drone ehliyeti eğitimleri iki ana bölümden oluşur:
- İHA tanıtım ve sistem bilgisi
- Hava hukuku
- Meteoroloji
- Uçuş dinamiği
- Bakım ve onarım
- Uygulamalı uçuş eğitimi
Burada önemli bir detay var: Bu eğitimlerde klasik anlamda bir sınav yapılmaz. Eğitime düzenli katılım ve sürecin tamamlanması yeterlidir.
4. Sertifika ve Sistem Kaydı
Eğitimi tamamlayan adaylar, SHGM ve e-Devlet onaylı sertifika almaya hak kazanır. Ardından iha.shgm.gov.tr üzerinden bireysel kayıt oluşturularak pilot lisansı sisteme işlenir.
Drone Ehliyeti Eğitim Süreleri
Eğitim süreleri, ehliyet sınıfına göre değişiklik gösterir:
- İHA-0: 12 saat
- İHA-1: 32 saat
- İHA-2: Minimum 90 saat
Bu süreler kulağa uzun gelebilir ama işin içine girince zamanın nasıl geçtiğini pek fark etmiyorsunuz açıkçası.
Drone Ehliyeti Fiyatları
Drone ehliyeti ücretleri, alınacak lisans türüne göre değişir. Güncel rakamlar genel olarak şu şekildedir:
- İHA-0: 3.750 TL
- İHA-1: 4.500 TL
- İHA-2 Toplam Paket: 30.000 TL
Bu fiyatlara KDV dahil değildir. Ancak verilen eğitimin kapsamı ve sertifikanın resmi geçerliliği düşünüldüğünde, yapılan yatırımın karşılığını verdiğini söyleyebiliriz.
Drone Ehliyeti Aldıktan Sonra Ne Yapılır?
Ehliyeti almak işin sonu değil. Uçuş yapmadan önce, özellikle ticari faaliyetlerde, uçuş izni alınması gerekir. Ayrıca uçuş bölgeleri, yasaklı alanlar ve hava sahası kurallarına da dikkat edilmelidir.
Birçok kişi bu aşamada zorlanıyor ama zamanla sistem oldukça anlaşılır hale geliyor.
Başkent İHA Eğitimleri Neden Tercih Ediliyor?
Drone ehliyeti söz konusu olduğunda doğru eğitim kurumunu seçmek gerçekten çok önemli. İşte bu noktada Başkent İHA, sunduğu kapsamlı eğitimler ve deneyimli eğitmen kadrosuyla öne çıkıyor.
Başkent İHA bünyesinde verilen eğitimler, tamamen SHGM mevzuatına uygun şekilde hazırlanıyor. Teorik bilgilerin yanı sıra uygulamalı eğitimlere ağırlık verilmesi, katılımcıların kendini gerçekten hazır hissetmesini sağlıyor.
Açıkçası eğitim sürecinde “acaba uçurabilir miyim?” diye düşünen pek çok kişi, eğitimin sonunda bu tereddütlerini tamamen geride bırakıyor. Kalite, ilgi ve memnuniyet konusunda oldukça istikrarlı bir yaklaşım sergileniyor.
Drone Ehliyeti Almak İsteyenlere Küçük Tavsiyeler
- Drone almadan önce ehliyet sınıfını araştırın
- Sadece fiyat odaklı değil, eğitim kalitesine bakın
- Mevzuatı mutlaka öğrenin
- Uçuş öncesi izin süreçlerini ihmal etmeyin
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Drone ehliyeti almak zorunlu mu?
Ticari uçuşlar için evet, zorunludur.
500 gram altı drone için ehliyet gerekir mi?
Ticari kullanım varsa gerekir.
Online eğitimle ehliyet alınabilir mi?
Teorik eğitimler online olabilir, pratik eğitimler yüz yüzedir.
Drone ehliyeti ne kadar sürede alınır?
İHA-1 için genellikle birkaç gün içinde tamamlanır.
Yaş sınırı var mı?
Evet, ehliyet türüne göre değişir.
Ehliyet Türkiye genelinde geçerli mi?
Evet, SHGM onaylıdır.
Sınav var mı?
Hayır, klasik sınav yapılmaz.
Ehliyet e-Devlet’te görünür mü?
Evet, kayıt sonrası görünür.
Drone ehliyeti süresiz mi?
Geçerliliği devam eder, mevzuat takibi önerilir.
Yanlış ehliyetle uçarsam ne olur?
İdari para cezası ve yaptırımlar uygulanır.
Eğer siz de drone dünyasına sağlam ve yasal bir giriş yapmak istiyorsanız, bu süreci ertelememekte fayda var. Sorularınızı yorumlarda paylaşabilir, yazıyı ihtiyacı olanlarla paylaşarak onların da doğru bilgiye ulaşmasını sağlayabilirsiniz.
